SOC (State of Charge) là chỉ số “mức năng lượng” còn lại trong pin của xe điện, điện thoại thông minh hay các hệ thống lưu trữ khác, được hiển thị dưới dạng phần trăm. Tuy nhiên, việc chỉ số này hiển thị sai, hay còn gọi là lỗi tính toán SOC pin, đang trở thành một vấn đề gây không ít phiền toái cho người dùng. Điều này có thể dẫn đến những tình huống khó chịu như thiết bị đột ngột tắt nguồn dù pin vẫn báo còn nhiều phần trăm, hay quá trình sạc không ổn định ảnh hưởng đến tuổi thọ pin. Các nguyên nhân chủ yếu được ghi nhận thường liên quan đến thuật toán phức tạp của Hệ thống Quản lý Pin (BMS), sự biến động của nhiệt độ môi trường, và sự hao mòn tự nhiên của các cell pin theo thời gian.
Bước sang năm 2025, một trong những xu hướng đáng chú ý trong lĩnh vực quản lý pin là việc tích hợp Trí tuệ Nhân tạo (AI) vào Hệ thống Quản lý Pin (BMS). Nhiều hãng xe điện và thiết bị di động đang sử dụng AI để dự đoán SOC chính xác hơn bằng cách phân tích lịch sử sử dụng và điều kiện hoạt động thực tế của pin. Điển hình là Tesla, hãng đã công bố cập nhật phần mềm cho phép xe Model Y 2025 hiệu chỉnh SOC theo thời gian thực nhờ AI. Đây là một bước tiến quan trọng, cho thấy các hãng đang đầu tư sâu vào phần mềm và thuật toán để giải quyết gốc rễ vấn đề tính toán sai lệch. Cùng với đó, công nghệ pin thể rắn được kỳ vọng sẽ giảm lỗi SOC nhờ cấu trúc ổn định hơn so với pin Li-ion truyền thống, tuy nhiên công nghệ này vẫn chưa phổ biến rộng rãi vào năm 2025.
Mặc dù chưa có số liệu thống kê toàn cầu chi tiết cho năm 2025 về tỷ lệ thiết bị gặp lỗi SOC, những phản hồi từ người dùng trên các diễn đàn và cộng đồng cho thấy vấn đề này vẫn tồn tại. Trên các diễn đàn công nghệ Việt Nam như VN-Zoom, nhiều người dùng điện thoại Android phản ánh hiện tượng “tụt phần trăm pin nhanh” sau khi cập nhật hệ điều hành, dường như do xung đột giữa phần mềm mới và thuật toán quản lý pin cũ. Đáng chú ý, tại Việt Nam, người dùng xe máy điện VinFast trên các nhóm cộng đồng cũng chia sẻ về việc hiển thị SOC pin bị dao động khá lớn khi nhiệt độ môi trường tăng cao, đặc biệt trên các phiên bản sản xuất 2023-2024. Những ví dụ này, dù không phải từ báo cáo chính thống, lại rất gần gũi và phản ánh đúng thực trạng mà nhiều người dùng Việt đang gặp phải, cho thấy tác động của nhiệt độ và phần mềm quản lý vẫn là yếu tố then chốt.
Đối với người dùng Việt, một phương pháp đơn giản có thể thử tại nhà để khắc phục lỗi hiển thị SOC pin là thực hiện “calibrate” pin theo khuyến nghị của các hãng lớn như Apple hay Samsung. Bạn chỉ cần sử dụng thiết bị cho đến khi pin còn khoảng 10%, sau đó cắm sạc liên tục một mạch đến 100% mà không ngắt kết nối giữa chừng. Lặp lại chu kỳ này vài tháng một lần có thể giúp hệ thống quản lý pin hiệu chỉnh lại. Hiểu rõ “SOC Pin là gì” và cách “reset phần trăm pin” đúng cách sẽ giúp bạn tự tin hơn trong việc quản lý thiết bị của mình. Mặt khác, người dùng cần cảnh giác với các ứng dụng quảng cáo “sửa lỗi SOC pin” tràn lan trên các kho ứng dụng, rất nhiều trong số đó là giả mạo và có thể chiếm đoạt dữ liệu hoặc cài mã độc.
Tại Việt Nam vào năm 2025, lĩnh vực nghiên cứu độc lập về quản lý pin và lỗi SOC còn khá hạn chế. Vì vậy, việc khắc phục các sự cố liên quan đến SOC chủ yếu vẫn phụ thuộc vào giải pháp từ nhà sản xuất thiết bị hoặc dịch vụ hỗ trợ sau bán hàng. Điều này có nghĩa là người tiêu dùng cá nhân gần như chỉ có thể chờ đợi các bản cập nhật phần mềm (firmware) từ hãng (như Samsung Việt Nam hay các nhà cung cấp xe điện) để vá lỗi BMS, như trường hợp lỗi hiển thị trên điện thoại Android hay xe máy điện VinFast khi nhiệt độ cao. Đối với các doanh nghiệp nhỏ trong ngành sửa chữa, họ cũng gặp khó khăn khi tiếp cận thông tin kỹ thuật sâu hoặc các công cụ chẩn đoán chuyên biệt ngoài hệ thống của hãng, khiến việc sửa chữa lỗi SOC phức tạp trở nên khó khăn hơn. Thị trường nội địa vì thế phụ thuộc nhiều vào chính sách và công nghệ của các tập đoàn lớn, thay vì có thể phát triển các giải pháp độc lập hoặc dịch vụ sửa chữa chuyên sâu từ bên thứ ba một cách dễ dàng.
