Khi công nghệ “pin kép” cho xe điện vừa xuất hiện, có mẫu xe EV ở Trung Quốc được quảng bá chạy tới 1.500 km chỉ với một lần sạc, nhiều người thốt lên: Chẳng lẽ hybrid sắp “hết thời”? Nhưng thực tế lại khiến chúng ta phải dừng lại suy nghĩ: trong quý I/2025, tại quốc gia sản xuất ô tô điện lớn nhất thế giới, EV chỉ chiếm xấp xỉ 26% tổng doanh số xe điện hóa, trong khi hybrid vẫn trụ vững ở mức 19%. Dưới làn sóng ưu đãi và công nghệ chuyển dịch không ngừng, Việt Nam đang chứng kiến cuộc chạy đua hấp dẫn – không chỉ về tốc độ mà còn ở cách người tiêu dùng cân nhắc, lựa chọn sáng suốt giữa tương lai xanh và thực tế di chuyển mỗi ngày.
Thế Giới đổi thay từ công nghệ pin – Sự kiện “Pin kép” bẻ lái thị trường?
Ở thời điểm cách đây 5 năm, nhắc đến sức mạnh của xe điện (EV), chúng ta thường nghĩ ngay đến nỗi lo “hết pin giữa đường”, thời gian sạc kéo dài ngao ngán và giá pin “chát” ngang cả một chiếc xe hạng A. Hybrid – những “đứa con lai” đã có mặt từ sớm, khiêm tốn nhưng bền bỉ, vẫn được ưa chuộng nhờ khả năng kết hợp linh hoạt giữa động cơ xăng và động cơ điện.
Nhưng thế giới 2025 thì khác. Gã khổng lồ CATL ở Trung Quốc vừa chào sân công nghệ pin Freevoy – một “siêu pin kép” giúp EV di chuyển tới 1.500 km mà không cần tiếp năng lượng, vượt xa cả nhiều mẫu plug-in hybrid (PHEV) vốn tự hào về khả năng đi xa. Thậm chí, với công nghệ Shenxing mới, việc sạc 5 phút để đi thêm 520 km giờ đây là chuyện có thật, không còn là viễn cảnh trong brochure quảng cáo.
Tuy nhiên, câu chuyện không chỉ dừng lại ở công suất. “Đột phá” này còn là đòn bẩy khiến các chính phủ từ Thái Lan tới Việt Nam cạnh tranh mạnh mẽ hơn trong chính sách ưu đãi: miễn thuế nhập khẩu toàn phần với xe pin và xe hybrid, hỗ trợ vốn vay, và thậm chí phát hành tín chỉ carbon cho doanh nghiệp chuyển đổi đội xe sang xe điện hoàn toàn.
Ưu đãi tài chính – “Bàn đạp xanh” hay bài toán thực dụng của người Việt?
Tại Việt Nam, năm 2025 là năm bản lề khi nhà nước quyết liệt mở rộng chính sách ưu đãi không chỉ cho EV mà còn cho cả xe hybrid – đặc biệt là khi ngành giao thông vừa phải đáp ứng mục tiêu giảm phát thải, vừa bảo đảm quyền lựa chọn thực tế cho người dân.
Một ví dụ thực tiễn: VinFast – hãng xe điện nội địa, thông báo ngừng hoàn toàn dịch vụ thuê pin từ tháng 6/2025. Từ đây, khách hàng được quyền mua đứt bộ pin với mức giá thấp hơn giá niêm yết trước đó tới 86%, tùy loại dung lượng và đời xe. Điều này nghĩa là người mua xe điện không còn chịu gánh nặng chi phí thuê pin hàng tháng – một điểm khởi đầu hấp dẫn so với giai đoạn trước, khi mô hình “thuê pin” bị đánh giá thiếu linh hoạt, hạn chế khả năng sở hữu lâu dài.
Trong khi đó, người dùng hybrid vẫn âm thầm hưởng lợi từ chính sách miễn thuế nhập khẩu cho cả xe lẫn linh kiện lắp ráp trong nước. Với nhiều gia đình Việt Nam, hybrid trở thành lựa chọn “an toàn” hơn: vừa giảm phát thải, vừa không lo “sập nguồn” giữa cung đường dài liên tỉnh – nhất là trong điều kiện hệ thống trạm sạc còn chưa dày đặc như ở các đô thị lớn.
Mô hình kinh doanh mới & cuộc chơi hệ sinh thái
Đổi mới không chỉ đến từ các con số trên bảng thông báo ưu đãi. Các hãng công nghệ như CATL còn khơi mào xu hướng đổi pin nhanh – mô hình Choco-SEB, kiến tạo tương lai mà ở đó, việc nạp điện cho xe chẳng khác gì thay pin điện thoại: chỉ mất vài phút tại trạm, không còn cảnh ngồi chờ hàng giờ. Tham vọng của CATL là tới năm 2030, một phần ba trạm năng lượng tại Trung Quốc sẽ thuộc dạng đổi pin tự động – chuẩn hóa kích cỡ, giảm chi phí bảo dưỡng và tái sử dụng pin linh hoạt hơn.
Tại Việt Nam, các hãng đang thử nghiệm mô hình thuê bao linh hoạt cho cả EV lẫn PHEV: khách hàng có thể trả phí định kỳ (như “trả góp” pin) hoặc chọn mua trọn gói tùy điều kiện tài chính. Điều này mở ra cơ chế tài chính đa dạng, giúp đại đa số người tiêu dùng tiếp cận công nghệ sạch mà không cần đặt cược số tiền lớn trước một tương lai còn nhiều biến động về giá linh kiện, tuổi thọ pin.
Hybrid – Lựa chọn thực tế của thị trường chuyển tiếp?
Nhìn từ hành trình thực tế, có thể nói hybrid vẫn chứng minh sức sống mãnh liệt nhờ tính thực dụng. Những mẫu plug-in hybrid như BYD Sealion 6 – tầm hoạt động tới 1.200 km khi kết hợp bình xăng đầy và pin sạc đầy, tiết kiệm nhiên liệu tối đa trên các tuyến đường trường, đồng thời dễ nạp nhiên liệu khi cần mà không lo thiếu trạm sạc.
Thống kê quý I/2025 tại Trung Quốc – thị trường tham chiếu lớn nhất cho xe điện hóa – EV đã tăng trưởng nhanh nhưng hybrid vẫn chiếm gần 20% doanh số, cho thấy nhiều khách hàng vẫn lựa chọn giải pháp lai cho giai đoạn chuyển tiếp. Ở Việt Nam, nguồn cung xe hybrid tăng mạnh, nhiều hãng quốc tế lẫn thương hiệu nội địa đẩy mạnh quảng bá, đồng thời nở rộ các chương trình hỗ trợ giá, miễn phí lắp đặt sạc tại nhà hoặc bảo hiểm dành riêng cho xe hai động cơ.
Toàn cảnh: Thị trường Việt Nam – Đường đua song song của Incentives và Công nghệ
- Người dùng cá nhân: Nếu thường xuyên di chuyển liên tỉnh, plug-in hybrid vẫn là “phao cứu sinh” nhờ khả năng kết hợp hai nguồn năng lượng. Tuy nhiên, nếu bạn thuộc nhóm khách hàng tiên phong, sẵn sàng thay đổi thói quen, EV với chính sách mua lại pin ưu đãi và tốc độ phát triển hạ tầng sạc tại thành phố lớn là lựa chọn đầy hấp lực.
- Doanh nghiệp vận tải/logistics: Cơ hội tận dụng tín chỉ carbon sẽ thay đổi toàn diện “bức tranh lời lỗ”, nhất là khi đầu tư đội xe bus, xe tải chạy điện ở khu vực đô thị, các khu công nghiệp – mô hình đang áp dụng thử tại Thái Lan và được xem xét ở Việt Nam.
- Xu hướng dài hạn: Người tiêu dùng và doanh nghiệp nên theo sát thông tin thương mại hóa các loại pin mới như natri-ion, công nghệ pin kép – vừa cắt giảm chi phí, vừa tăng độ an toàn, kéo dài tuổi thọ thiết bị và bổ trợ khả năng tái sử dụng (recycling), phù hợp định hướng phát triển kinh tế tuần hoàn.
Vậy ai sẽ là kẻ soán ngôi – EV hay Hybrid sẽ dẫn dắt “cơn lốc xanh” ở Việt Nam?
Trên sân chơi incentives cho battery, xe điện dường như nhận ưu đãi “có phần hậu hĩnh” hơn so với hybrid – phù hợp mục tiêu dài hạn của chính phủ về giảm phát thải bền vững. Tuy nhiên, động lực chuyển đổi thực tế của người Việt vẫn giữ nét riêng: coi trọng sự lựa chọn linh hoạt, tiết kiệm chi phí – và trên hết, ưu tiên giải pháp phù hợp nhất với đặc điểm sử dụng cá nhân mỗi ngày.
Dù là EV với pin “siêu khủng” một lần sạc đi cả ngàn cây số, hay hybrid âm thầm tiết kiệm từng lít xăng trên cung đường quen thuộc, điểm bứt phá thực sự nằm ở chỗ các nhà cung ứng và chính sách nhà nước khéo léo phối hợp: Không chỉ giảm giá, miễn thuế, mà còn phải chuẩn hóa trải nghiệm người dùng, nâng cao niềm tin với công nghệ mới.
Liệu thị trường Việt Nam có tạo ra “hệ sinh thái đa cực” – nơi EV, hybrid và các mô hình khác cùng chung sống, cùng nhận ưu đãi, hay sẽ xuất hiện một “ông hoàng” thống trị áp đảo? Câu trả lời sẽ đến rất sớm, khi không chỉ mỗi tính năng công nghệ, mà cả tư duy tiếp cận incentives và sức sáng tạo của người Việt được thử thách – trên từng con đường mỗi ngày, trong từng quyết định mua xe đang dần trở thành một phần của “bức tranh xanh” tương lai.
